vrijdag 5 augustus 2011

Verantwoording en afsluiting

Beste lezers en lezeressen van Lawando,

Mijn naam is Servaas Vandevelde. Ik ben geboren in Oost-Vlaanderen, België  en ik studeer Politieke en Sociale Wetenschappen aan de Universiteit Gent. Nadat ik mijn bachelorgraad in de communicatiewetenschappen had gehaald, en besloten had niet uit te stromen op de arbeidsmarkt maar door te studeren om ook mijn master te halen, moest ik voor mijn masteropleiding communicatiemanagement een werkstuk schrijven. Voor die studierichting heb ik na mijn bachelor gekozen.

Het is de opdracht van onze Faculteit om een maatschappelijk onderwerp te kiezen en dit empirisch te onderzoeken op culturele en sociale implicaties. Voor de vakgroep communicatiewetenschappen komt daar nog bij: een kritische analyse in de processen van de hedendaagse massacommunicatie. Dit alles moet ook nog eens geplaatst worden in een maatschappelijk context, zo luidde de opdracht van de vakgroep.

In dit kader heb ik gekozen een werkstuk te schrijven over het onderwerp smeercampagnes. Met dit werkstuk zal ik de komende tijd mijn studie afronden. Ik heb lang gezocht naar een geschikt onderwerp, maar kon niets vinden dat aan mijn eisen (en die van mijn vakgroep) voldeed. Over politieke smeercampagnes in België, en met name in Vlaanderen, is al veel wetenschappelijk werk verschenen. Het had weinig zin dit nog een keer te herhalen. Het had ook zeker en vast geen goedkeuring van mijn vakgroepbegeleider verkregen.

De voornaamste eis was daarenboven dat het onderwerp overzichtelijk en kleinschalig moest zijn. Daarom vielen de grootschalige smeercampagnes af, zoals die meestal worden gevoerd in politiek neoconservatieve, radicaalrechtse, ultralinkse of  Islamofobe organisaties. U heeft daar in Nederland wel voorbeelden van en wij hier in Vlaanderen ook. Op een gegeven moment werd ik (ik zal de naam om begrijpelijke reden niet noemen) door een Nederlandse bekende van mijn vriendin, die op de hoogte was van mijn zoektocht, geïnformeerd over het weblog Saarlooswolfhondenweetjes. Het was geschreven door een anoniem persoon, of een groep anonieme personen, die zich Lawanda noemt.

Na een aantal afleveringen te hebben gelezen, besloot ik mijn werkstuk hieraan te wijden. Het onderwerp voldeed in alle opzichten aan de definitie.  Het was kleinschalig in de betekenis van niet wijd verbreid, en het was een smeercampagne in de toonaard en in de verschijningsvorm. Er moesten ook pleitbezorgers zijn die alles aanvallen en veroordeelden wat riekte naar een niet gewenst standpunt of een tegenwerping van de aangedragen 'feiten'. Geen eigenschap om erg fier op te zijn, maar ook daaraan voldeed  Saarlooswolfhondenweetjes in ruime mate. Het ideale onderwerp voor mijn afstudeerwerkstuk was gevonden!

Voor het empirisch onderzoek besloot ik een alter ego aan te nemen. Ik opende, overeenkomstig het blog van Lawanda, een Google account en noemde mijzelf Lawando. Vanaf nu zouden de antwoorden op Saarlooswolfhondenweetjes komen. Ook alle reacties werden geplaatst. Ik had opgemerkt dat Lawanda niet welgevallige reacties meteen verwijderde. Het betrof dan reacties die niet in de lastercampagne pasten of die tegenwerpingen waren tegen hetgeen Lawanda beweerde. Zelf werd ik als volger van Lawanda door de groep meteen verwijderd, nadat zij had(den) gemerkt dat ik niet tot het "goede" kamp behoorde.

Of de reacties op mijn weblog anoniem waren of niet, was voor mijn onderzoek niet van belang. Zolang de  authenticiteit van de reacties maar aantoonbaar was. Dat was steeds het geval. Ik opende ook een e-mail account voor mensen die hun tips en opmerkingen kwijt wilden en die opmerkingen niet in het openbaar geplaatst wilden zien. Maakt u zich niet ongerust, ik zal in mijn scriptie nergens een naam van een informant noemen. Geen enkele naam overigens. Dat is voor een analyse van de gegevens ook niet nodig.

U hebt mij niet teleurgesteld. Al binnen enkele weken stroomde mijn mailbox vol met allerlei tips en wetenswaardigheden. In mijn eerste afleveringen moest ik mij wat op de vlakte houden, omdat de materie mij nog niet gans duidelijk was. Een paar lezers/volgers hadden dat meteen door. Maar gaandeweg kreeg ik er meer vat op. Vooral door de tips die werden aangereikt in de mailbox, begon de constructie van Saarlooswolfhondenweetjes duidelijk te worden. Voor buitenstaanders is eigenlijk zo goed als alles op Saarlooswolfhondenweetjes onbegrijpelijk. Alleen insiders weten precies wie en wat wordt bedoeld.

In totaal werden 73 openbare reacties gegeven. Met een bijna dubbel aantal van 138 reacties in de mailbox. Die reacties varieerden van scheldpartijen (hetgeen te verwachten was), een uitnodiging om 'in alle rust' te komen praten, inside informatie, persoonlijke ontboezemingen, e-mails, brieven en ingescande stukken en foto's. Ik heb de meeste reageerders zo goed als mogelijk geantwoord. Ik zal al het materiaal gebruiken voor mijn werkstuk. Nogmaals, maakt u zich geen zorgen over uw privacy, die zal worden bewaakt. Zaken zullen niet zodanig beschreven worden dat zij rechtstreeks naar personen leiden.

Om niet de schijn te wekken dat het alleen om Saarlooswolfhondenweetjes ging, kregen anderen af en toe van Lawando een ferme veeg uit de pan. Die onderwerpen werden uit het forum wolfhondenonline.nl verkregen. Sommigen boden zelfs hun nickname en password aan zodat ik daar kon inloggen. Hetzelfde gebeurde met het weblog van saarlooswolfhonden.clubs.nl. en het forum van de AVLS. Ook stroomde de mailbox vol met gekopieerde stukken uit andere weblogs. Het waren mensen waarvan ik met zekerheid wist dat ze niet tot de anonieme groep van Lawanda's Saarlooswolfhondenweetjes behoorden.

Ik moest mij ook nog van een stijlvorm in taal bedienen en ik hoop dat ik uw taalgevoel niet te veel heb gebruuskeerd door mijn zelfverzonnen brabbeltaaltje van Vlaams dialect gemengd met een taal die mij redelijk overeen leek te komen met dialectisch Nederlands, waarvan ik helaas geen kaas heb gegeten. Zelf heb ik er in ieder geval van genoten. En u (soms) ook, gezien enkele reacties.

Komen wij tot de definitie van een smeercampagne, of een lastercampagne zoals dat gewoonlijk in Nederland wordt genoemd. Een smeercampagne is een actie van een of meer personen met het vooropgestelde doel, en tegen beter weten in, personen of organisaties moedwillig schade toe te brengen. In het uiterste geval wordt daadwerkelijk getracht personen of een organisatie kapot te maken. De middelen die daarbij worden aangewend zijn onder meer:  hoon, leugenachtigheid en malicieuze beledigingen om iemands eer en goede naam te schenden of diens integere bedoelingen in diskrediet te  brengen. Al deze ingrediënten waren ruimschoots aanwezig in Saarlooswolfhondenweetjes.

Ongefundeerde insinuaties, verdachtmakingen, glasharde leugens, valse getuigenissen en gemanipuleerde 'waarheden' worden ook in stelling gebracht om de andere partij (of personen) zoveel mogelijk in diskrediet te brengen en kapot te maken. Het doel was, zoals bij elke smeercampagne, anderen te beïnvloeden in hun ontvankelijkheid om hen te laten geloven dat wat werd beweerd, waar was. Waar rook is, is vuur, nietwaar?  Nee! Waar rook is, is rook!

Het Lawanda blog zakte naar een bedenkelijk peil toen incriminerende opmerkingen niet werden geschuwd door sommige mensen regelrecht van fraude te betichten en anderen daar medeverantwoordelijk voor te houden. De ‘misdaad’ was het opgeven van een andere hond dan de hond die daadwerkelijk had gedekt. Een handeling waar in België en Nederland niemand voor zal worden veroordeeld! Hier kwam het ‘doel heiligt de middelen’ principe wel erg aan de oppervlakte. En ook hier waren er mensen die het terug allemaal aannamen of aan wilden nemen.

Een stijlfiguur die altijd wordt gebruikt in smeercampagnes is het voortdurend herhalen van beschuldigingen. Het is eenvoudig in mijn werkstuk aan te tonen dat dit hier in hoge mate het geval was.  Het aanhalen van een  overleden persoon was het voorlopig ranzigste dieptepunt, temeer daar er ook een valse draai aan werd gegeven, wederom met de opzet anderen valselijk te belasteren. Ook dit aspect van Saarlooswolfhondenweetjes zal in het werkstuk aan bod komen.

Om niet uit de toon te vallen en om de informatiestroom niet te stoppen, bediende ik mij soms ook van deze stijlfiguur, zij het in afgeslankte vorm: waar rook is, is vuur. Mijn oprechte excuses aan degenen die zich aangesproken voelden. Om de pijn te verzachten, werd opgemerkt dat niemand brandschoon is en op een ieder wel iets aan te merken is. Het komt inderdaad nooit voor dat mensen altijd doen wat ze zeggen. U weet dat ook wel en elke gedragswetenschapper zal het beamen. Het is veelzeggend dat ik een dergelijke relativerende opmerking nergens op het blog van Lawanda heb gevonden. Dit aspect zal ik zeker gaan belichten.

Het past niet in de doelstelling van een smeercampagne om relativerende opmerkingen te plaatsen. En inderdaad heb ik me door alle blogs (het waren er meer dan 128) heen moeten worstelen om een goed inzicht te krijgen in alle stijlfiguren die werden gebruikt.

Kwalijk is het (tot mijn grote verbazing) dat teksten van Saarlooswolfhondenweetjes werden opgenomen op de website van de Nederlandse Vereniging van Saarlooswolfhonden, die zich kennelijk wilde lenen voor deze lastercampagne. De teksten werden zelfs overgenomen in het clubblad van de vereniging, zo bleek mij later door diverse toezendingen in mijn mailbox. Het heeft mij uitermate verbaasd dat daarop geen protest is gerezen door leden van de vereniging. En waarom laat het bestuur dit toe? De enige verklaring die ik kan vinden, is dat de mensen achter het smeerblog dezelfden zijn die achter het bestuur, de website en het clubblad van de NVSWH zitten.

Dat is een onthutsende conclusie. Blijkbaar is er binnen de NVSWH als vereniging geen zelfreinigend vermogen om het schadelijk belasteren van anderen, meestal ex-leden, maar ook anderen die de visie van Lawanda niet delen,  tegen te gaan. Of erger, men ziet het niet meer als laster, maar als waarheid. Dat zou een bijzonder treurige slotsom zijn. Ik zal het bestuur van de NVSWH vragen of mijn visie juist is.

Dat de overkoepelende  organisatie voor de kynologie in Nederland, de Raad van Beheer op Kynologisch Gebied, niet eiste dat dit zou stoppen, is ook opvallend. Tenslotte besmeurt een lid van de Raad van Beheer, de NVSWH, de goede naam van de officiële kynologie in Nederland. Ik vraag mij af of dit in België mogelijk zou zijn geweest onder verantwoording van St. Hubertus. Maar ik ken de politiek van St. Hubertus geenszins en ik ken geen situatie in België die vergelijkbaar is met deze casus. Misschien was men bij de Raad van Beheer gewoon niet op de hoogte?

Dit weblog gaat stoppen, maar ik denk dat de smeercampagne van Lawanda cum suis nog lang niet tot een eind is gekomen. Daar zult u dus mee moeten leven. Ik wil u meegeven dat de inhoud van Lawanda altijd moet worden gelezen in de wetenschap dat u met een smeercampagne te maken heeft. Ik heb niet het idee dat de mensen achter dit blog inzien dat hun pogingen anderen te beschadigen op zijn zachts gezegd niet oorbaar zijn. En voor hen, die bij deze anonieme groep lasteraars wil horen, wil ik zeggen: het is uw keus.

Ik verontschuldig mij zeer voor degene(n) die in de loop der tijd voor Lawando werd(en) aangezien. Ik alleen was Lawando, maar tot nu kon ik u mijn identiteit niet prijsgeven. Ik verontschuldig mij ook voor de lengte van dit schrijven, maar ik meende dat ik u deze uitgebreide uitleg schuldig was. Overigens werden mijn voorgaande bijdragen ook niet altijd gekenmerkt door bondigheid. Ik ga de komende herfst aan mijn scriptie werken en hoop het eind dit jaar aan mijn vakgroep en begeleider te kunnen aanbieden. Nogmaals mijn dank dat u mij zo rijkelijk van bronmateriaal hebt voorzien.

Het ras Saarlooswolfhond (waarvan ik tot begin dit jaar nooit had vernomen) verdient een beter lot dan onderwerp te zijn van leugens, bedrog en valse insinuaties in een smeercampagne. Heeft hun schoonheid op sommigen soms het effect dat zij elk gevoel van élégance voor anderen hebben verloren? Ik heb nu verschillende foto’s van deze honden gezien, (niet in het echt, ik heb eerlijk gezegd een beetje angst voor honden). Het zijn de schoonste honden die ik ooit heb aanschouwd. Als al die honden zouden kunnen spreken, zouden ze er schande van spreken, zoveel weet ik zeker. En de enige, ware, raszuivere Saarlooswolfhond? Die bestaat niet. Hoe graag Lawanda u dat ook wil doen geloven. Ik heb mijn informatie van een onpartijdige Vlaamse geneticus. Maar dat zal terug niet goed zijn? Misschien is de genetica in Vlaanderen wel anders dan in Nederland.

Mijn bewondering gaat uit naar al die mensen die willens en wetens in Lawanda's smeercampagne werden besmeurd, soms zelfs moedwillig werden beschadigd en zich desondanks nooit mengden in de discussie.

U weet dat ik er altijd een pintje bij vat (zoals ze hier zeggen, dus geen potje bier, derhalve) en ik wens u nog een prettige voortzetting. Het ga u goed.

Uw Lawando.

servaasvandevelde@yahoo.com